✉️ *آموزش، زیرساخت توسعه*
آموزشی که قرار بود رایگان و عادلانه باشد!
🖋️ مزبان حبیبی
آموزش، پاسخ تمام چالش‌ها، معضلات و مشکلات جوامع توسعه نیافته و دلیل تمام رفاه، آرامش و آسایش مردم در جوامع توسعه یافته است.
نمی‌توان بدون سرمایه‌گذاری در حوزه آموزش، انتظار توسعه داشته باشیم حتی اگر قصد آموزش ایدئولوژیک داریم، راهی جز سرمایه‌گذاری در بخش آموزش نداریم.
وضعیت فعلی جامعه از نظر تورم، گرانی‌ها، بی‌اخلاقی، قانون‌گریزی، عدم پایبندی به خانواده، نقض اصول قانون اساسی و تمام ناکامی‌های اجتماعی را باید در چند مقایسه ساده زیر یافت.
*سرانه دانش‌آموزی:*
ایران ۲۷۰ دلار
آفریقای جنوبی ۹۰۰ دلار
میانگین جهانی ۹،۳۰۰ دلار
فنلاند ۲۲,۰۰۰ دلار
سوئد ۳۱,۲۰۰ دلار
از تقسیم تمامی بودجه‌های حوزه آموزش بر تعداد دانش‌آموزان، سرانه دانش‌آموزی به‌دست می‌آید که با سرانه مدارس متفاوت است، *اگر تمام بودجه‌های آموزش‌وپرورش و حقوق‌های معلمان ایران را سه برابر کنیم، هنوز تا رسیدن به سرانه دانش‌آموزی در آفریقای جنوبی فاصله زیادی داریم.*
بر اساس گزارشات سایت اپک، صادرات نفت کشور در حال حاضر نزدیک ۲.۵ میلیون بشکه در روز و قیمت نفت برای هر بشکه ۱۱۴.۶۸ دلار است و لذا فروش نفت ایران هر روز کمی بیش از ۲۸۶ میلیون دلار است یعنی حدود ۹,۰۰۰ میلیارد تومان، به عبارت دیگر، برای این‌که تحقق اصل سی‌ام قانون اساسی و مسأله چندین‌سالهٔ هزینه‌های جاری مدارس و هم‌چنین موضوع بغرنج تخلفات مالی در مدارس را برای همیشه حل کنیم، نیاز است درآمد حاصل از فروش کمتر از یک روز نفت کشور را به این موضوع تخصیص دهیم.
*بودجه آموزش:*
ایران ۳.۷ میلیارد یورو
ژاپن ۲۴۷ میلیارد یورو
فنلاند با ۵۶۰ هزار دانش‌آموز ۱۰ میلیارد یورو
تعداد دانش‌آموزان در ژاپن کمی بیش از تعداد دانش‌آموزان در ایران است و این اختلاف بودجه دو کشور، تقریبا با هیچ معیاری قابل توجیه نیست. *یکی از پارامترهای مقایسه توسعه یافتگی در دنیا، میزان سرمایه‌گذاری در بخش آموزش است که رابطه مستقیمی با توسعه دارد.*
*تعداد پرسنل وزارت آموزش‌وپرورش:*
ایران ۳۸۰,۰۰۰ نفر
فنلاند ۳۰۰ نفر
*نسبت تعداد معلمان به تعداد پرسنل اداری وزارت آموزش‌وپرورش:*
ایران ۱.۳۲ تا ۳.۱
میانگین جهانی ۹۰
فنلاند ۲۰۶
*به‌طور میانگین در برابر هر ۹۰ معلم، یک نیروی پشتیبانی در وزارت آموزش‌وپرورش وجود دارد، این عدد در ایران ۱.۳ است.* معنای چنین آماری این است که ۵۰۴ هزار معلم باید تاوان حقوق گرفتن بیش از ۳۵۰ هزار نفر دیگر را هم بر دوش بکشند و بسیاری از مشاغل در وزارت آموزش‌وپرورش یا هیچ بازدهی مناسبی ندارند یا در حال انجام کارهای موازی هستند.
*میانگین تعداد دانش‌آموزان در کلاس درس:*
ایران ۳۲ دانش آموز در هر کلاس
ژاپن ۲۰.۷ دانش در هر کلاس
توجه کنیم که در مقابل هر ۱۳.۷ دانش‌آموز در ایران، یک نفر از وزارت آموزش‌وپرورش حقوق دریافت می‌کند و این رقم در ژاپن با میانگین ۲۰.۷ دانش‌آموز در هر کلاس، کمتر از ۲۱ است. به عبارت دیگر، در ژاپن نسبت تعداد دانش‌آموزان به تعداد حقوق‌بگیران در آموزش‌وپرورش ژاپن ۲۱ و تعداد دانش‌آموزان در هر کلاس درس ۲۰.۷ نفر است که کاملا منطقی به‌نظر می‌رسد، این نسبت در ایران ۱۳.۷ است یعنی *با توجه به تعداد حقوق‌بگیران در وزارت آموزش‌وپرورش، تعداد دانش‌آموزان در هر کلاس درس باید چیزی حدود ۱۳.۵ تا ۱۳.۷ نفر باشد که عملا با واقعیت ۳۲ نفر بسیار فاصله دارد.*
*حقوق ماهانه معلم*:
ایران ۲۵۰ یورو
عمان ۵,۰۰۰ یورو
میانگین جهانی ۳۷۰۰ یورو
کشوری توسعه‌یافته ۴۲۰۰ یورو
حداقل هزینه مورد نیاز برای زندگی در ایران که خط فقر نامیده می‌شود، بر اساس اعلام بانک مرکزی در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۱.۵ میلیون تومان یعنی ۳۶۰ یورو است و متوسط هزینه زندگی معمول در ایران حدود ۸۰۰ یورو در ماه است، این هزینه در عمان حدود ۲۳۰۰ یورو است.
*نسبت حقوق معلمان به میانگین حقوق در کشور:*
ایران ۰.۵۷۶ (کمتر از یک)
آفریقا ۱.۲
میانگین جهانی ۱.۷
کشورهای توسعه یافته ۲.۶
در تمام ۲۵ کشورِ سرلیست در لیست کشورهای توسعه‌یافته، میانگین حقوق معلمان از میانگین حقوق در کشور، بیشتر است در حالی‌که میانگین حقوق معلمان ایران در سال ۱۴۰۰، کمی بیش از ۷ میلیون تومان و بسیار کمتر از میانگین حقوق پرداختی توسط دولت بود که ۱۲.۵ میلیون تومان است.
*سهم آموزش از تولید ناخالص ملی:*
ایران ۲.۳ درصد(با دلار ۴۲۰۰ تومانی)
عمان ۶.۷ درصد
متوسط جهانی ۵.۲ درصد
بر اساس برنامه توسعه ششم، سهم آموزش و پرورش در سال ۱۴۰۰ باید به میانگین جهانی یعنی ۵.۲ درصد می‌رسید اما اکنون بسیار کمتر از ۲ درصد است. *چه کسی باید پاسخگوی عدم اجرای قانون باشد؟* شلختگی و گسست در اجرای تمام برنامه‌ها و قوانین قابل مشاهده است و هر کسی باتوجه به جایگاه اداری و دولتی خود، می‌تواند در فرآیندهای اجرای برنامه‌های کشور دخالت کرده و از اجرای قانون پیشگیری کند حتی قانون اساسی!!
*توسعه بدون توجه دقیق به آموزش، به بیراهه رفتن است*، آن هم در بیابانی که به ویرانی منتهی می‌شود.
*اقتصاد هر کشوری می‌تواند از هر شیوه‌ٔ اقتصادیِ خاصی پیروی کند اما اقتصاد آموزش‌وپرورش باید بر اساس برابری‌های اجتماعی بنا شود و هرگونه نابرابری در آموزش، نتیجه‌ای جز ویرانی در سایر حوزه‌ها ندارد.*
در تمامیِ فاکتور‌های توسعه یافتگی از جمله رفاه اجتماعی، معیشت، سرانه درآمد، کنترل تورم، رشد اقتصادی، امید به زندگی، کشور‌هایی مانند فنلاند، سوئد، کانادا، نروژ، ژاپن، آمریکا، فرانسه، دانمارک و آلمان، از کشورهای پیشتازِ فهرست در دنیا هستند که بی‌شک آموزش مهم‌ترین دلیل آن است زیرا همگی سیستم‌های آموزشی عدالت‌محورْ بر اساس برابری اجتماعی دارند و *در تمامیِ کشورهای توسعه‌یافته بر خلاف ما، آموزش عمومی و دولتی، اولویت اول در سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی است.*
حوزه آموزش مسیر سرمایه‌گذاریِ طولانی‌مدت با بازده بسیار بالاست، دانشمندان صاحب‌نظرِ حوزه آموزش در دنیا، اعتقاد دارند *در ازای هر یک دلار سرمایه‌گذاری در آموزش، حداقل پنجاه دلار بازگشت سرمایه و صرفه‌جویی در سرمایه‌گذاری در سایر حوزه‌ها را به‌دنبال دارد.*
در ایران، *صحبت از آموزشی است که بنا به اصل سی‌ام قانون اساسی باید رایگان باشد اما نیست و بنا به بند نهم از اصل سوم قانون اساسی قرار بود عادلانه و غیرتبعیص آمیز باشد اما نیست.*
مزبان حبیبی
شانزدهم تیر هزاروچهارصدویک
