علوم و صنایع غذایی

هدف و ماهیت:

هدف از اين رشته تربيت افرادي ست که نظارت دائم بر کنترل کيفي و بهداشت مواد غذايي در فرآيند توليد را داشته باشند.
براي اينکه محصولاتي سالم و باکيفيت بدست مصرف کننده برسد، کارهاي زيادي در کارخانه اعم از استفاده از روش هاي بهينه در توليد مواد غذايي، طراحي فرآيندهاي مناسب براي توليد، کنترل و نظارت بر سلامت مواد اوليه و محصولات توليدي و …انجام مي شود که بخشي از وظايف يک متخصص صنايع غذايي است.

با توجه به پيدايش عادات و سبک هاي نوين غذايي و نياز روزافزون جامعه به تنوع محصولات و فرآورده هاي غذايي، آينده اين رشته روشن به نظر مي رسد.

توانایی های مورد نیاز و قابل توصیه: 

کارشناس صنايع غذايي بايد دقت بالا داشته، به جزئيات توجه کرده و به قوانين بهداشتي اهميت ويژه بدهد. به عنوان متخصص صنايع غذايي بايد در زمينه هايي مانند مهندسي شيمي، برنامه ريزي توليد، تحقيقات بازار، رفتار مشتري و مديريت مالي مطلع باشد.

 وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر:

امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکتری وجود دارد..

این رشته در مقاطع بالاتر دارای گرایش های زیر است:

فناوری تبدیل مواد غذایی: 

یکی از معضلات روز کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، حجم بالای ضایعات بخش کشاورزی و نیز عدم استفاده بهینه از فرآورده های جانبی این بخش است. دانش و فناوری تبدیل مواد اولیه کشاورزی، دامی و دریایی به محصولاتی با ارزش افزوده ي بالا و نیز قابلیت نگهداری و بسته بندی آن ها برای نگهداری در شرایط مختلف موضوع فعالیت این گرایش است. همچنین تربیت نیروی انسانی متخصص و محقق با توانایی‌های مدیریتی و راهبردی و تحقیقاتی در زمینه های فوق از دیگر مأموریت‌های این گرایش است.

علوم مواد غذایی: 

علوم پایه مورد نیاز در همه گرایش‌های مربوط به فرآوری و تبدیل و مهندسی صنایع غذایی در گرایش علوم مواد غذايی مد نظر قرار می گیرد. توانایی‌های علمی متخصصین مربوطه در این گرایش، سایر گرایش‌ها و تخصص‌ها را قادر به اتخاذ تکنیک‌های صحیح می نماید. شیمی مواد غذایی، میکروبیولوژی مواد غذایی، بیوشیمی و سایر خواص کیفی مواد غذایی محورهای اصلی آموزش و تحقیق در این گرایش هستند.

مهندسی صنایع غذایی: 

بومی سازی تجهیزات و تکنولوژی‌های روز مورد استفاده در صنایع غذایی و آشنایی دانشجویان به اصول طراحی و پایه‌های دانش فنی، تجهیزات و ماشین آلات مورد استفاده در صنایع غذایی، هدف این گرایش است.

بیوتکنولوژی مواد غذایی: 

روش‌های نوین علمی مورد استفاده در صنایع غذایی ، ارزش دهی به محصولات جانبی، استفاده بهینه از ضایعات و معرفی روش‌های بیوتکنولوژی در صنایع غذایی و محصولات و فناوری های مرتبط، جزو اهداف این گرایش است.

بازار کار:

1- مدیر واحدهای نگهداری، فرآوری و تولیدی صنایع غذائی.
2- مسئول فنی (واحدهای تولیدی پیش از آغاز فعالیت خود، موظف بودند چهار پروانه تأسیس، بهره برداری، مسؤول فنی و ساخت را از وزارت بهداشت دریافت کنند. در این میان برای دریافت پروانه مسؤول فنی باید فرد تحصیل کرده ای به عنوان مسؤول فنی معرفی گردد تا پس از تأیید صلاحیت او در یک کمیته قانونی در اداره کل نظارت بر مواد غذایی، پروانه مورد نیاز صادر شود. بر اساس قانون، مسؤول فنی موظف است بر تمام مراحل تولید، از تهیه مواد اولیه تا بسته بندی و توزیع یک کالا نظارت داشته باشد. همچنین تمام واردات باید با نظر مسؤول فنی و تأیید اداره کل نظارت انجام شود. از همین رو فارغ التحصیلان علوم و صنایع غذایی بهترین افراد برای پذیرش چنین مسؤولیتی هستند).

3- مسئول آزمایشگاه و مدیر تولید کارخانه های تولید مواد غذائی

4- خود اشتغالي (با توجه به نياز كشور به تامين غذاي بيش از 75 میلیون جمعیت و نيز وجود بازارهاي بسيار مناسب عرضه ي محصولات غذايي در كشورهاي همسايه  و نيز ساير كشورها، فارغ التحصيلان اين رشته، با استفاده از سرمایه شخصی يا استفاده از وام هاي دولتي و يا جذب سرمايه افراد علاقه مند به سرمايه گذاري، قادر به احداث كارخانه هاي خصوصي خواهند بود

همچنين امكان استخدام و جذب فارغ التحصيلان اين رشته در برخي از وزارتخانه‌ها وسازمان‌ها وجود دارد، از جمله:
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور:

انستیتو پاستور ایران
سازمان بهزیستی کشور
سازمان تأمین اجتماعی
انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور
وزارت جهاد سازندگی

سازمان امور عشایر ایران

شرکت سهامی شیر ایران
شرکت خدمات مهندسی جهاد سازندگی
شرکت سهامی شیلات ایران

وزارت بازرگانی:

مرکزتوسعه صادرات ایران
سازمان گسترش خدمات بازرگانی
سازمان غله کشور
سازمان بازرسی و نظارت بر توزیع کالا

وزارت کشاورزی:

مؤسسه مهندسی و زراعی
سازمان چای کشور
شرکت سهامی کشت و صنعت شهید بهشتی و شهید رجایی
شرکت خدمات حمایتی کشاورزی

دروس اختصاصی رشته علوم و صنایع غذایی
میکروبیولوژی مواد غذایی	بسته بندی مواد غذایی
کنترل کیفیت مواد غذایی	فناوری مواد غذایی
صنایع قنادی و نوشیدنی ها	صنایع غلات
صنایع گوشت	صنایع شیر و لبنیات
صنایع روغن	اصول مدیریت
اصول تغذیه	اصول مهندسی صنایع غذایی
مسمومیت های غذایی	و…..