تکنولوژی پرتو درمانی

هدف و ماهیت:

پرتودرمانی یا رادیوتراپی یکی از مهم‌ترین شاخه‌های فیزیک پزشکی است که به درمان بیماری با استفاده از پرتوهای نافذ یونیزان نظیر پرتوهای ایکس و آلفا و بتا و گاما می پردازد. این پرتوها با جلوگيري از رشد و تقسيم سلولهاي تومورال، باعث از بین رفتن یا کوچک شدن بافت سرطانی می شوند و اگرچه علاوه بر سلول‌های سرطانی به سلول‌های سالم نیز آسیب می‌رسانند ولی اکثر سلول‌های سالم بهبودی خود را دوباره بدست می‌آورند. بنابراین هدف از پرتو درمانی، از بین بردن حداکثر سلول‌های سرطانی با حداقل آسیب به بافت‌های سالم است که عمدتاً در معالجه و یا تقلیل امراض سرطانی به کار می رود.

از دیگر کاربردهای پرتودرمانی می توان به از بین بردن سلول‌های سرطانی و ضایعات ارگان‌های مختلف، بازتوانی و بهبود اعضای بدن بیمار (همچون کبد کلیه پروستات) و پیشگیری از گسترش ضایعات اعضاء و کاهش علائم بیماری (همانند درد) اشاره کرد.

در پرتو درمانی مسلما سلول های سالم هم در معرض آسیب با پرتو های یونیزان قرار دارند، حتی گاهی ممکن است خود این پرتو های یونیزان عامل بروز سرطان های جدید در سالهای پس از بهبودی گردند ،اما نکته ی حایز اهمیت این است که سلول های تومورال به دلیل نقص در سیستم ترمیم ژن،حساسیت بیشتری نسبت به این پرتو ها دارند و این موضوع اصل و پایه ی موفقیت در پرتو درمانی است. در طی روند پرتودرمانی کم خونی به دلیل از بین رفتن سلول های سالم یکی از شایع ترین علایم میباشد، بنابراین توجه فرد متخصص رادیوتراپی به این موضوع و چک کردن مرتب سلول های خونی امری ضروری است. که در صورت کاهش قابل توجه این سلول ها ، حتی ممکن است برای مدتی روند درمان متوقف و درمان های جایگزین اعمال گردد.

توانايي‌هاي مورد نياز و قابل توصيه: 

این رشته نیازمند دقت و ظرافت فراوان است زیرا همان اشعه ای که میتواند بهبود بیمار را رقم بزند، در صورت استفاده ی نابجا جان وی را میگیرد.این رشته بیشتر با افرادی که با مشکل سرطان دست و پنجه نرم میکنند سروکار دارد. بنابراین داشتن مهارت کلامی و شرایط روحی روانی مناسب، میتواند روح امید و زندگی دوباره و تلاش برای به دست آوردن سلامتی گذشته را در آنها زنده کند. تسلط بر درس ریاضی و فیزیک دبیرستان، به خصوص آشنایی کامل با قوانین فیزیک نور و همچنین درس زیست شناسی لازمه ی موفقیت در این رشته است.

وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر: 

امكان ادامه تحصيل در مقاطع كارشناسي ارشد در رشته های زیر موجود است:

-رشته مهندسی پزشکی
-رشته نانوتکنولوژی پزشکی
-رشته ی رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی
-رشته زیست فناوری پزشکی
-رشته ارزیابی فناوری سلامت
-رشته انفورماتیک پزشکی

-رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی

تفاوت با رشته تکنولوژی پرتوشناسی:

 تفاوت این رشته با تکنولوژی پرتوشناسی(رادیولوژی) در این است که متخصص رادیولوژی با استفاده از دستگاه‌های تصویربرداری، از اعضای مختلف بدن تصویربرداری می‌کند اما متخصص رادیوتراپی، از اشعه برای درمان بیماری استفاده می‌کند و اجرای عملیات درمانی را برعهده دارد.

آينده شغلي و بازار كار: 

فارغ التحصیلان این رشته میتوانند در درمانگاه های پرتو درمانی، مراکز پرتودرمانی بیمارستان ها و مراکز تحقیقاتی به پرتودرمانی های ساده و تخصصی بپردازند.

دانش آموختگان علاوه بر انجام فعالیت های آموزشی برای دانشجويان پيراپزشكي(نظیر كارداني راديوتراپي، كارشناسي راديولوژي، پرستاري و مامايي، فيزيك پزشكي)، می توانند در آموزش مهارتهاي عملي و آموزش کار با دستگاه ها و فنون اجرايي تكنيك‌هاي راديوتراپي با اساتيد گروه راديوتراپي نيز همكاري نزديكي داشته باشند.

علاوه بر این، انجام نقشه درماني و تكنيك درماني در بالاترين كيفيت زير نظر متخصصين و نیز كنترل كيفي و ايجاد شرايط مناسب جهت تضمين كيفيت در مراحل مختلف درمان، از دیگر توانمندی های فارغ التحصیلان این رشته است.

دروس پايه و اصلی رشته تکنولوژی پرتودرمانی: